Hoe kan een museumcollectie mensen bij elkaar brengen in zorginstellingen?
Voor 270.000 mensen met dementie en Alzheimer in Nederland is een museumbezoek niet meer vanzelfsprekend. Daarom brengt STUDIO i - platform voor inclusieve cultuur het museum naar hen toe met de Onvergetelijk Museumtafel.
Samen met de BelevenisTafel lanceerde STUDIO i in 2018 de Onvergetelijk Museumtafel. De BelevenisTafel is een digitaal multi-touch scherm in een verplaatsbare, rolstoelvriendelijke tafel die flexibel inzetbaar is in verschillende ruimtes. De tafel kan ingezet worden in zorginstellingen of andere vormen van hulpverlening. Het belangrijkste doel van de BelevenisTafel is mensen samenbrengen. Zo stimuleert de tafel bewoners van zorginstellingen gezamenlijk activiteiten uit te voeren. Naast ontspanning zorgt dit ook voor een gezonde stimulering van het geheugen.
Onvergetelijk Museumtafel
Door de Onvergetelijk Museumtafel wordt het voor mensen met dementie en hun dierbaren mogelijk om toch van kunst te genieten. Ook als zij niet meer naar het museum kunnen komen. Daarnaast helpt de Onvergetelijk gespreksmethode de ouderen met dementie om met elkaar in contact te komen. Aan de hand van kunstwerken uit beide musea wordt op een laagdrempelige manier het gesprek met hen aangegaan. De Onvergetelijk Museumtafel is eind 2019 beschikbaar in ruim 400 zorginstellingen.
De Onvergetelijk Museumtafel is gebaseerd op de kennis en ervaring van:
- vijf jaar Onvergetelijk-rondleidingen voor mensen met dementie en hun dierbaren
- het onderzoek door VU medisch centrum naar de impact van deze rondleidingen
- tien jaar ervaring van Onwijs met digitale multi-touch toepassingen in de (ouderen)zorg en het onderwijs.
Onvergetelijk
Kunst kan verrassen, verrijken en verbinden. Kunst zou dan ook voor iedereen toegankelijk moeten zijn, ongeacht leeftijd, achtergrond, overtuiging en/of beperking. Daarom ontwikkelden het Stedelijk Museum Amsterdam en Van Abbemuseum in Eindhoven in 2013 het Onvergetelijk programma voor mensen met dementie en hun dierbaren.
Tijdens de maandelijkse rondleidingen en workshops bekijken deelnemers kunstwerken waarover ze met elkaar in gesprek gaan. Kennis over de getoonde objecten is geen vereiste: tijdens Onvergetelijk staan het genieten van kunst en de persoonlijke beleving centraal. Door het delen van verhalen, herinneringen, associaties en ideeën, brengen de deelnemers de museumobjecten samen tot leven. Een speciaal hiertoe opgeleide rondleider helpt hen daarbij op weg met prikkelende vragen en creatieve opdrachten.
Van kleinschalig naar landelijk succes
Na het succes in het Stedelijk en het Van Abbe werd het Onvergetelijk-programma uitgerold naar andere musea in Nederland. Er zijn inmiddels twaalf musea waar mensen met dementie en hun dierbaren terecht kunnen voor het Onvergetelijk-programma. De interesse voor Onvergetelijk vanuit andere musea, maar ook vanuit zorginstellingen, is onverminderd groot. Daarom deed het Stedelijk, het Van Abbe en VU medisch centrum onderzoek naar de impact van het Onvergetelijk programma. Deze onderzoeksresultaten, opgedane kennis, ervaringen, trainingen en inzichten worden gedeeld via de website en de bijbehorende digitale publicatie.