Culturele diversiteit tijdens Kunstendag voor Kinderen
Een kunstzinnig evenement voor kinderen organiseren lijkt op het eerste zicht niet zo’n moeilijke opgave. Maar wat als je dat moet doen in een gemeente waar meer dan de helft van de inwoners een migratieachtergrond heeft en niet vertrouwd is met het culturele landschap? De organisatie van Kunstendag voor Kinderen in Borgerhout zocht én vond antwoorden.
Elk jaar op de derde zondag van november viert Vlaanderen de Kunstendag voor Kinderen. Op die dag kunnen kinderen en hun familie een hele dag kunst beleven. Alle kunsten komen aan bod: theater, film, muziek, dans, architectuur, literatuur, beeldende kunst en combinaties daarvan. Diversiteit op elk vlak staat daarbij hoog op de agenda. Daarom stonden in 2019 onder andere een ‘Babbeldoos’ met taalactiviteiten voor anderstalige kleuters en een muziek-en-dans-workshop voor ziende én slechtziende kinderen op het programma.
Alle jonge ouders motiveren om een kijkje te komen nemen is quasi onmogelijk. Niet iedereen houdt van kunst of geniet ervan om creatief bezig te zijn – en dat is helemaal oké. Maar wat als je gemeente grotendeels bestaat uit mensen met een migratieachtergrond? Zelfs als zij geïnteresseerd zijn in kunst en cultuur, ondervinden zij een grote drempel om er ook effectief van te kunnen genieten.
In het superdiverse Borgerhout beseffen ze dat. In plaats van te wachten tot het publiek naar hen komt, doen ze er samen met sociale, educatieve en culturele partners uit de buurt alles aan om het evenement in hun gemeente zo laagdrempelig mogelijk te houden. Dit zijn enkele van hun tips.
TIP 1: Locatie = key!
Heb je er al aan gedacht dat het gebouw waarin je je activiteit organiseert de reden kan zijn waarom je zo’n wit en homogeen publiek aantrekt? Als mensen je instelling of het evenement niet kennen, kan alles daarrond eng zijn. Die majestueuze marmeren trappen voor de inkom helpen daar ook niet bij. Overweeg daarom om je evenement op een andere locatie te organiseren. Wanneer mensen vertrouwd zijn met de locatie, zullen ze eerder geneigd zijn om een kijkje te komen nemen. Borgerhout stelde daarom vijf zeer laagdrempelige locaties in dezelfde autovrije straat ter beschikking. Het buurtcentrum was er hier één van.
TIP 2: Hoezo reserveren?!
In tegenstelling tot andere gemeenten die de Kunstendag voor Kinderen organiseerden, was het in Borgerhout niet mogelijk om een plaatsje te reserveren bij een activiteit of voorstelling. Dat is omdat voornamelijk het witte middenklasse publiek vertrouwd is met dit systeem. Door reserveringen achterwege te laten, maken ook de kinderen van ouders die dit systeem niet kennen kans om mee te kunnen doen aan workshops die anders snel vol zouden zijn. Voor groepen die het evenement bezochten, maakte de organisatie een uitzondering.
TIP 3: Tekst → Pictogrammen
Het motto van Borgerhout is: “Hoe meer zielen, hoe meer vreugd!” Om ervoor te zorgen dat ook niet-Nederlandstalige ouders hun weg naar de evenementen vonden, gebruikten ze in plaats van tekst pictogrammen en klokjes in flyers, folders en bij de signalisatie op de dag zelf. Ook de theatervoorstellingen waren niet te talig zodat anderstalige ouders konden deelnemen.
TIP 4: Ontspanning voor klein én groot
Ouder zijn van overenthousiast rondspringende, of net hysterisch huilende, kinderen kan vermoeiend zijn. Om ook de ouders tevreden te houden, richtte de organisatie in Borgerhout daarom een theesalon is. Daar konden zij even uitrusten met gratis thee en versgebakken koekjes. De allerkleinsten konden ondertussen spelen in de gratis kinderopvang.
TIP 5: Weet je achterban er al van?
Last but not least: die achterban. Hoe onlogisch het ook mag klinken, nog al te vaak wordt vergeten om de eigen achterban warm te maken. Zijn er in jouw stad verschillende sociaal-culturele organisaties die een vinger aan de pols houden bij (gemarginaliseerde) groepen? Spreek hen aan, leer hen kennen, ga op bezoek en nodig hen uit op je evenement. Vorig jaar bezochten de cursisten van Open School Antwerpen, het centrum voor basiseducatie met voornamelijk anderstalige nieuwkomers, op voorhand de locatie. Zo wisten ze al een beetje wat ze konden verwachten. Ze werden een enthousiaste partner en bakten zelfs de koekjes voor de theesalon. Het Borgerhoutse vrijetijdsloket, dat laagdrempelige activiteiten organiseert voor mensen met financiële, sociale, taal- of andere moeilijkheden, motiveerde daarnaast zeventig mensen die zelden in contact kwamen met kunst om een kijkje te komen nemen. Tot slot kwamen ook verschillende Borgerhoutse jeugdverenigingen met groepen kinderen.
Meer informatie?
Voor vragen of advies, neem contact op met: info@kunstendagvoorkinderen.be of neem een kijkje op de website.
Kunstendag voor Kinderen is een initiatief van de Vlaamse minister van Cultuur en wordt georganiseerd door het Departement Cultuur, Jeugd en Media. De Kunsten in Borgerhout is een samenwerking van Rataplan, Open School Antwerpen, Bib Vrede, Cultuurantenne Borgerhout, KRAS Borgerhout, Huis van het Kind Borgerhout, Jeugddienst Borgerhout, Internationaal Comité vzw, CAW Antwerpen en het District Borgerhout.